Trong những năm qua, việc sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép các loại vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ, vật liệu nổ, pháo và đồ chơi nguy hiểm là những hành vi bị pháp luật nghiêm cấm. Đây chính là nguồn công cụ nguy hiểm trong các hoạt động phạm tội; các đối tượng lợi dụng, sử dụng trong các vụ án gây thương tích, gây rối trật tự công cộng, cướp, cưỡng đoạt tài sản, hủy hoại tài sản. Đồng thời cũng là nguyên nhân gây ra nhiều vụ việc cháy nổ, làm thiệt hại lớn đến tài sản, an toàn tính mạng của nhân dân.

Các lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ nhiều vụ việc nghiêm trọng và truy tố xét xử theo quy định của pháp luật. Để chấp hành tốt các quy định về quản lý vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ, vật liệu nổ, pháo và đồ chơi nguy hiểm, thì mỗi người dân phải tự trang bị cho mình những kiến thức cơ bản về công cụ nguy hiểm này:

+ Vũ khí thô sơ là vũ khí có cấu tạo, nguyên lý hoạt động đơn giản và được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp như: dao găm, kiếm, giáo mác, thương, lưỡi lê, đao, mã tấu, côn, quả đấm, quả chùy, cung, nỏ, phi tiêu. 

+ Các loại đồ chơi nguy hiểm thuộc danh mục cấm gồm: các loại đồ chơi có hình dáng giống như các loại súng trường, súng tiểu liên, súng ngắn, súng nén hơi, nén lò xo bắn đạn nhựa hoặc đạn các loại, súng bắn phun nước, bắn phát quang hoặc bắn gây nổ; các loại bật lửa có hình dáng quả lựu đạn hoặc hình dáng súng ngắn; các loại kiếm, mác, lưỡi lê, dao găm, cung, nỏ là bằng gỗ, tre, nhựa, giấy nén

+ Pháo nổ là loại sản phẩm bên trong có chứa thuốc pháo và khi có yếu tố ngoại lực tác động thì gây tiếng nổ. Sử dụng trái phép pháo nổ là hành vi: đốt, ném, đập, phóng, phụt hoặc dùng bất cứ hình thức nào khác gây nổ pháo.

- Về mặt pháp luật, những nội dung trên được quy định tại: Luật số: 42/2024/QH15 ngày 29 tháng 06 năm 2024 của Quốc Hội quy định về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ có hiệu lực từ ngày 01 tháng 01 năm 2025; Nghị định 137/2020/NĐ-CP ngày 27 tháng 11 năm 2020 quy định về quản lý, sử dụng pháo. Việc xử lý vi phạm hành chính được quy định tại Nghị định 144/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực An ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng chống tệ nạn xã hội; phòng cháy chữa cháy, cứu nạn cứu hộ; phòng chống bạo lực gia đình có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2022 thay thế Nghị định 167/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 với chế tài như sau:

Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây: sản xuất, sửa chữa các loại vũ khí các loại vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ mà không có giấy phép. Mua, bán, vận chuyển, tàng trữ vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ mà không có giấy phép

I. Đối với các hành vi vi phạm về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ, pháo và đồ chơi nguy hiểm bị cấm được quy định tại Điểm a, i Khoản 3 Điều 11, quy định phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau:

 - Trao đổi, cho, tặng, gửi, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm cố vũ khí, vật liệu nổ, pháo hoa nổ, pháo hoa nhập lậu hoặc thuốc pháo để sản xuất pháo trái phép.

- Sử dụng các loại pháo, thuốc pháo trái phép. Tại Điều 8, Nghị định số 98/2020/NĐ-CP ngày 26/8/2020 của Chính phủ, quy định mức xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi sản xuất, buôn bán, vận chuyển, tang trữ, giao nhận hàng cấm (Trong đó có hành vi buôn bán, vận chuyển, tang trữ pháo nổ). Mức phạt cao nhất có thể lên đến 100.000.000đ (nếu chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự). Truy cứu trách nhiệm hình sự với hành vi sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép pháo nổ, thuốc pháo. Căn cứ theo quy định tại Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 thì những hành vi sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép pháo nổ, thuốc pháo có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với những tội danh sau:

Điều 190 Luật hình sự quy định:

1. Người nào thực hiện hành vi Sản xuất, buôn bán pháo nổ từ 06 kilôgam đến dưới 40 kilôgam thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

2. Người nào thực hiện hành vi Sản xuất, buôn bán pháo nổ từ 40 kilôgam đến dưới 120 kilôgam, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 05 năm đến 10 năm: 3. Người nào thực hiện hành vi Sản xuất, buôn bán pháo nổ từ 120 kilôgam trở lên thì bị phạt tù từ 08 năm đến 15 năm.

Điều 191 Luật hình sự quy định:

1. Người nào tàng trữ, vận chuyển Pháo nổ từ 06 kilôgam đến dưới 40 kg thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

2. Người nào tàng trữ, vận chuyển Pháo nổ từ 40 kilôgam đến dưới 120 kg thì bị phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 05 năm.

3. Người nào tàng trữ, vận chuyển Pháo nổ 120 kilôgam trở lên thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm. Như vậy, việc tàng trữ, vận chuyển, sản xuất, sử dụng pháo nổ không chỉ gây tác hại xấu đến sức khoẻ mà còn phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

II. Chuẩn bị chào đón xuân mới và mừng tết nguyên đán cổ truyền của dân tộc Ất Tỵ 2025, Toàn thể cán bộ đảng viên, công chưc, viên chức, người lao động và Nhân dân trên địa bàn xã Cẩm Thành nêu cao tinh thần tự giáo và ý thức trách nhiệm, tuyên truyền sâu rộng trong cơ quan, đơn vị và cơ sở không vi phạm 09 hành vi bị nghiêm cấm theo duy định của pháp luật về quản lý, sử dụng pháo như sau:

1. Cấm nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng hoặc chiếm đoạt pháo nổ; trừ trường hợp, tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ nghiên cứu, sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu, cung cấp, vận chuyển, sử dụng pháo hoa nổ theo quy định tại Nghị định này.

2. Cấm nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép pháo hoa, thuốc pháo.

3. Cấm mang pháo, thuốc pháo trái phép vào, ra khỏi lãnh thổ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc vào nơi cấm, khu vực cấm, khu vực bảo vệ và mục tiêu bảo vệ.

4. Cấm lợi dụng, lạm dụng việc sử dụng pháo để xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, tính mạng, sức khoẻ, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

5. Cấm trao đổi, tặng, cho, gửi, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm cố pháo hoa nổ hoặc thuốc pháo để sản xuất pháo trái phép; vận chuyển, bảo quản, tiêu huỷ pháo không đảm bảo an toàn hoặc làm ảnh hưởng đến môi trường.

6. Cấm chiếm đoạt, mua, bán, trao đổi, tặng, cho, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm đồ, làm giả, sửa chữa, tẩy xoá các loại giấy phép về pháo.

7. Cấm giao pháo hoa nổ, thuốc pháo cho cơ quan, tổ chức và cá nhân không đủ điều kiện theo quy định.

8. Cấm hướng dẫn, huấn luyện, tổ chức huấn luyện cách thức chế tạo, sản xuất, sử dụng trái phép pháo dưới mọi hình thức.

9. Cấm cố ý cung cấp thông tin sai lệch về quản lý, bảo quản pháo, thuốc pháo; không báo cáo hoặc báo cáo không kịp thời, che giấu hoặc làm sai lệch thông tin về việc mất, thất thoát, tai nạn, sự cố về pháo, thuốc pháo.

III. Thông tin cần biết thêm Hiện nay trên thị trường đã xuất hiện tình trạng có nhiều cá nhân đang rao bán, rao mua hộ lấy phí...các loại pháo hoa từ các Công ty thuộc Bộ Quốc phòng, tuy nhiên lưu ý khi mua và sử dụng pháo hóa dịp tết Nguyên đán:

1. Đối với người bán: Theo quy định tại Nghị định số 137/2020/NĐ-CP ngày 27/11/2020 của Chính phủ quy định về quản lý, sử dụng pháo (cụ thể tại Điều 14) thì việc nghiên cứu, sản xuất, kinh doanh đối với Pháo hoa chỉ được thực hiện bởi tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng đã được cấp phép.

2. Khi có ý định mua pháo hoa: tại Khoản 2, Điều 17, Nghị định số 137/2020/NĐ-CP đã nêu “Cơ quan, tổ chức, cá nhân khi sử dụng pháo hoa chỉ được mua pháo hoa tại các tổ chức, doanh nghiệp được phép sản xuất, kinh doanh pháo hoa”.

IV. Khuyến cáo về việc sử dụng pháo hoa:

1. Phân biệt rõ pháo hoa (được phép sử dụng) và pháo hoa nổ (không được phép sử dụng).

2. Khi có nhu cầu mua phải mua tại các điểm bán được nhà nước cấp phép, sau khi mua nộp lại hoá đơn, chứng từ mua cho công an nơi cư trú và dự định sử dụng để quản lý. Chỉ người mua có tên trong hoá đơn và gia đình đc sử dụng, nghiêm cấm mua và bán lại, cho tặng. Hiện tại chỉ có Công ty TNHH Một thành viên Hoá chất Z21 (thuộc Bộ Quốc phòng) được phép kinh doanh pháo hoa. Một số cá nhân lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người dân để bán các loại pháo hoa, pháo hoa nổ trái phép sẽ bị xử lý theo quy định của Pháp luật. Do đó mỗi chúng ta hãy là người tiêu dùng thông minh. Chuẩn bị Chào xuân mới và mừng Tết nguyên đán Ất Tỵ 2025, mỗi cán bộ, người lao động và các công dân là một tuyên truyền viên tích cực tuyên truyền, vận động người thân và mọi người xung quanh không sản xuất, buôn bán, tàng trữ, vận chuyển và đốt các loại pháo; không tàng trữ và sử dụng các loại vũ khí, vật liệu nổ:

- Không sản xuất, tàng trữ, buôn bán, vận chuyển và đốt các loại pháo nổ, pháo hoa nổ, không tàng trữ, sử dụng các loại vũ khí, vật liệu nổ. Thực hiện nghiêm túc Nghị định 137/2020/NĐ-CP của Thủ tướng Chính phủ, nhất là dịp trước, trong và sau tết nguyên đán.

- Tuyên truyền vận động người thân và mọi người xung quanh không sản xuất, buôn bán, tàng trữ, vận chuyển và đốt các loại pháo nổ, pháo hoa nổ; không tàng trữ và sử dụng các loại vũ khí, vật liệu nổ và thả đèn trời.

 - Nếu phát hiện các trường hợp cố ý vi phạm các quy định về phòng chống pháo nổ, pháo hoa nổ, vũ khí, vật liệu nổ, thì mọi người hãy báo ngay cho cơ quan công an nơi gần nhất để xử lý kịp thời theo pháp luật.

- Nghiêm túc thực hiện các quy định về phòng chống các loại pháo, vũ khí, vật liệu nổ là góp phần đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội, vì bình yên và hạnh phúc của nhân dân, xây dựng đời sống văn hoá, mừng Đảng, mừng xuân, đón mừng năm mới vui tươi, lành mạnh, an toàn và tiết kiệm.

Để bảo đảm an ninh trật tự, bảo vệ an toàn tính mạng, tài sản, sức khỏe của Nhân dân, chủ động phòng ngừa, đấu tranh các loại tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật, không để xảy ra các vụ việc đáng tiếc liên quan đến vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo trên địa bàn. UBND xã Cẩm Thành trân trọng kêu gọi toàn thể Nhân dân hưởng ứng mạnh mẽ cuộc vận động toàn dân giao nộp, thu hồi và tố giác các hành vi vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo, đồng thời thực hiện một số vấn đề sau:

1. Chấp hành nghiêm các quy định pháp luật, không chế tạo, tự lắp ráp, mua, bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo trái phép. Tích cực tham gia, tìm hiểu quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo qua các kênh, Trang thông tin của Bộ Công an, Công an tỉnh Hà Tĩnh, Trang thông tin điện tử xã Cẩm Thành.

2. Tổ chức, cá nhân tự giác giao nộp các loại vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo tại các địa điểm tiếp nhận, thu gom của Công an xã Cẩm Thành; các trường hợp cố tình vi phạm, tùy theo tính chất mức độ sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc xử lý hình sự theo quy định.

3. Tích cực phát hiện, tham gia tố giác, cung cấp thông tin cho lực lượng chức năng về hành vi chế tạo, sản xuất, mua, bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo để vận động thu hồi hoặc đấu tranh xử lý.

Hình thức tố giác: qua ứng dụng VneID; hòm thư góp ý, tố giác tội phạm hoặc trực tiếp tại trụ sở Công an xã Cẩm Thành địa chỉ Thôn Đồng Bàu, xã Cẩm Thành, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh.